Επιτοκιακό Τσουνάμι
Αντιμέτωποι με σημαντική αύξηση του κόστους δανεισμού τους θα βρεθούν δημόσιο, τράπεζες και δανειολήπτες από την επικείμενη αύξηση του βασικού επιτοκίου του ευρώ κατά 0,25%. Αναλυτικά οι συνέπειες.
Του Κ. Παπαγρηγόρη
Πλήθος αρνητικών συνεπειών θα σημάνει για την προσπάθεια δημοσιονομικής προσαρμογής της χώρας, το πιστωτικό σύστημα αλλά και την πραγματική οικονομία, η ειλημμένη - σύμφωνα με τους αναλυτές - απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζες να προχωρήσει, έπειτα από δύο χρόνια, σε αύξηση του βασικού επιτοκίου του ευρώ κατά 0,25%, προκειμένου να ελέγξει τις πληθωριστικές πιέσεις στην ευρωζώνη.
Ενδεικτική ήταν άλλωστε η χθεσινή δήλωση του υπουργού Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου στους "Financial Times", σύμφωνα με την οποία θεωρεί ανησυχητική εξέλιξη την επικείμενη αύξηση επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Ο υπουργός οικονομικών τόνισε ακόμη ότι η επίδρασή της στα μεγέθη της ελληνικής οικονομίας θα εξαρτηθεί από το εάν θα ακολουθήσουν νέες αυξήσεις επιτοκίων.
Σημειώνεται ότι όσες εκθέσεις έχουν δει μέχρι σήμερα το φως της δημοσιότητας κάνουν λόγο για τουλάχιστον τρεις αυξήσεις εντός του έτους, ανεβάζοντας τα επιτόκια κατά 0,75% συνολικά.
Οι ίδιες πηγές προσθέτουν ότι πρόκειται για απόφαση που θα τροφοδοτήσει στη συνέχεια αυξήσεις σε μια σειρά άλλων επιτοκίων, με πρώτο το διατραπεζικό επιτόκιο Euribor 3μήνου που από το 1% που ήταν στις αρχές του χρόνου βρέθηκε χθες στο 1,22% περίπου.
Οι συνέπειες για τις τράπεζεςΈμπειρα τραπεζικά στελέχη σημειώνουν στο axiaplus.gr ότι η προαναγγελθείσα πρόθεση της ΕΚΤ σηματοδοτεί για το σύνολο του εγχώριου πιστωτικού συστήματος κόστος περί τα 300 εκατ. ευρώ, σε ετήσια βάση.
Η ιστορικά υψηλή έκθεση των ελληνικών τραπεζών στην ΕΚΤ, με την Κεντρική Τράπεζα να είναι ο αποκλειστικός αιμοδότης του πιστωτικού μας συστήματος με κεφάλαια που ανέρχονται αυτή την περίοδο σε 97,7 δις. ευρώ περίπου αλλά και οι πρόσφατες συμφωνίες που έχουν συνάψει εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα στη διατραπεζική αγορά συνολικού ύψους 10 δις. ευρώ περίπου (τοποθετώντας εγγυήσεις ελληνικά και ξένα ομόλογα) με βάση το Euribor, αφήνει εκτεθειμένες έναντι του επιτοκιακού κινδύνου τις ελληνικές τράπεζες.
Και αυτό γιατί όπως ισχυρίζονται έμπειροι τραπεζίτες για κάθε αύξηση του επιτοκίου αναφοράς κατά 0,25% σε συνδυασμό με το γεγονός ότι τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα δεν προβλέπεται να είναι σε θέση να μειώσουν έγκαιρα και σημαντικά τα κεφάλαια που έχουν λάβει από την ΕΚΤ, το τραπεζικό σύστημα θα χρεώνονται με επιπλέον κόστος της τάξης των 350 - 400 εκατ. ευρώ ετησίως.
Απορροφούν το κόστος Την ίδια στιγμή το πρόβλημα για τις τράπεζες επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο καθώς δυνατότητες μετακύλισης του νέου τους κόστους στα χορηγούμενα από αυτές δάνεια, δεν μπορεί να υπάρξουν για τρεις κυρίως λόγους:
Πρώτον γιατί οι τράπεζες έμμεσα (κυρίως μέσω των μαζικών αναχρηματοδοτήσεων που πραγματοποιούν τον τελευταίο χρόνο) έχουν ήδη μετακυλίσει αυξημένο κόστος τόσο στο επιχειρηματικό δυναμικό όσο και τα νοικοκυριά.
Δεύτερον γιατί η ζήτηση για νέα δάνεια είναι σχεδόν μηδενική, με τον ρυθμό της πιστωτικής επέκτασης να εκτιμάται ότι θα κινηθεί σε αρνητικά επίπεδα καθ' όλη την διάρκεια της τρέχουσας χρήσης.
Τρίτον γιατί τα ελληνικά επιτόκια είναι ήδη αρκετά αυξημένα έναντι του μέσου όρου της ευρωζώνης με αποτέλεσμα να λειτουργούν σε βάρος της ανταγωνιστικότητας τραπεζών και οικονομίας.
Τι σημαίνει για την πραγματική οικονομίαΣτην πραγματική οικονομία, νοικοκυριά και επιχειρήσεις θα υποστούν μια μεγάλη "αφαίμαξη" από την αύξηση του κόστους εξυπηρέτησης των δανείων τους, που θα μειώσει ακόμη περισσότερο την καταναλωτική και επενδυτική ζήτηση.
Υπολογίζεται ότι περίπου το 40% των στεγαστικών δανείων στην Ελλάδα είναι συνδεδεμένα με το επιτόκιο της ΕΚΤ γεγονός που συνεπάγεται αύξηση του τελικού επιτοκίου που βαρύνει το δανειολήπτη.
Ενδεικτικά για ένα δάνειο 100.000 ευρώ με τελικό επιτόκιο σήμερα 4% (ΕΚΤ + περιθώριο 3%) η μηνιαία δόση αποπληρωμής ανέρχεται σε 605 ευρώ (με 20ετή αποπληρωμή περίοδο αποπληρωμής).
Η δόση θα γίνει ακριβότερη κατά 14 ευρώ στα 619 ευρώ, όταν το επιτόκιο της ΕΚΤ αυξηθεί κατά 0,25% ενώ θα αγγίξει τα 750 ευρώ (+45 ευρώ το μήνα ή 540 ευρώ το χρόνο), όταν το επιτόκιο της ΕΚΤ φτάσει το 1,75%. *
Το κόστος για τον προϋπολογισμόΤο δημοσιονομικό κόστος μιας αύξησης των επιτοκίων από την ΕΚΤ θα είναι δυσβάστακτο, καθώς σύμφωνα με υπολογισμούς αναλυτών το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους θα αυξηθεί κατά 1,6% του ΑΕΠ, δηλαδή περίπου κατά 3,7 δις. ευρώ. Ουσιαστικά, δηλαδή, η Ελλάδα το 2012 θα χρειασθεί ένα τεράστιο πρόσθετο "πακέτο" μέτρων, μόνο για να καλύψει τις πρόσθετες δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους, χωρίς να έχει κινηθεί ούτε ένα βήμα προς την εκπλήρωση των στόχων του μνημονίου.
http://www.axiaplus.gr/Default.aspx?id= ... 108&lang=1
