Μέτρα-σοκ αλλάζουν τον τραπεζικό χάρτη
Σε ριζική ανατροπή του τραπεζικού χάρτη της χώρας, με εξαγορές, συγχωνεύσεις και ανακατανομές μεριδίων αγοράς, οδηγούμαστε το αμέσως προσεχές διάστημα ως αποτέλεσμα του νέου θεσμικού πλαισίου που αποφάσισε στις 6 - 7 Σεπτεμβρίου η Επιτροπή Τραπεζικής Εποπτείας της Βασιλείας και αποκαλύπτει η "Α".
Η ανάγκη για αυξημένα και "καθαρά" κεφάλαια (κοινές μετοχές και επαναλαμβανόμενα κέρδη) είναι πλέον επιτακτική και τίθεται σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου του 2011. Η απόφαση αυτή δρομολογεί στα τραπεζικά επιτελεία πυρετώδεις διεργασίες προκειμένου να τεθούν άμεσα τα χρονοδιαγράμματα και οι λεπτομέρειες των αυξήσεων, χωρίς όμως να μπορεί να εκτιμηθεί σε ποιες από τις τράπεζες θα είναι σε θέση να καλύψουν από μόνοι τους τις αυξήσεις οι σημερινοί μέτοχοι, χωρίς να απαιτηθεί βοήθεια τρίτων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Απαραίτητη ή διπλή κεφαλαιακή ενίσχυση
Ενδεικτική του μεγέθους των κεφαλαίων που θα απαιτηθούν ανά τράπεζα είναι η δήλωση κορυφαίου παράγοντα της τραπεζικής ζωής της χώρας στην "Α", σύμφωνα με την οποία θα απαιτηθούν περισσότερες από μια αυξήσεις κεφαλαίου ανά τράπεζα. Η μια για την επιστροφή των προνομιούχων μετοχών στο Δημόσιο και η άλλη για τη διαμόρφωση του βασικού δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας (Tier 1) στα απαιτούμενα από το νέο πλαίσιο επίπεδα. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ήδη στην Alpha Bank ανοίγει άμεσα μετά τις κάλπες η υπόθεση της αύξησης κεφαλαίου, η οποία είχε μετατατεθεί χρονικά λόγω της προκήρυξης των εκλογών, και θα ακολουθήσει η Eurobank.
Φραγμοί στην υπέρμετρη κερδοφορία και αύξηση προβλέψεων
Με απλά λόγια, οι τράπεζες είναι υποχρεωμένες να "διαγράψουν" από την κεφαλαιακή τους επάρκεια κάθε είδους χαμηλότερης ποιότητας κεφάλαια, όπως μειοψηφικές συμμετοχές και υβριδικές εκδόσεις, και να καλύψουν την "τρύπα" μέσω αυξήσεων κεφαλαίου. Παράλληλα, τίθενται περιορισμοί ως προς τη διανομή μερισμάτων, την αγορά ιδίων μετοχών και τις αποζημιώσεις, τους μισθούς και τα bonus.
Ταυτόχρονα, όμως, λαμβάνεται μέριμνα και για ενίσχυση των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις, ακόμη και στις "καλές εποχές", ώστε να αποφευχθεί η επανάληψη ενός συστημικού κινδύνου. Με λίγα λόγια, δηλαδή, τίθενται φραγμοί στα υπερκέρδη, υπέρ μίας πιο συνετής διαχείρισης, ώστε να υπάρχουν σε κάθε περίπτωση "μαξιλάρια κεφαλαίων και ρευστότητας".
Η κρίσιμη συνάντηση της Βασιλείας
Στις 6 Σεπτεμβρίου στη Βασιλεία συναντήθηκε η ομάδα των διοικητών των κεντρικών τραπεζών και των επικεφαλής των αρχών εποπτείας, που αποτελούν το ελεγκτικό σώμα της Επιτροπής Τραπεζικής Εποπτείας της Βασιλείας, προκειμένου να αναθεωρήσουν τα μέτρα που αποσκοπούν στην ενίσχυση του κανονιστικού και εποπτικού πλαισίου, καθώς και τη διαχείριση ρίσκου του τραπεζικού κλάδου.
Ο πρόεδρος, Jean-Claude Trichet, ο οποίος προεδρεύει της ομάδας, επισήμανε ότι "οι συμφωνίες στις οποίες κατέληξαν σήμερα οι 27 μεγαλύτερες χώρες παγκοσμίως είναι αναγκαίες, καθώς καθορίζουν τα νέα δεδομένα για το τραπεζικό κανονιστικό και εποπτικό πλαίσιο, σε παγκόσμιο επίπεδο".
Τα μέτρα που αποφασίσθηκαν
Οι διοικητές των κεντρικών τραπεζών και οι επικεφαλής των εποπτικών οργάνων κατέληξαν σε συμφωνία 5 σημείων προκειμένου να ενισχυθεί το κανονιστικό πλαίσιο στον τραπεζικό κλάδο:
Α) Αύξηση της ποιότητας, της συνέπειας και της διαφάνειας του βασικού δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας (Tier 1). Η δεσπόζουσα μορφή του κεφαλαίου Tier1 πρέπει να είναι οι κοινές μετοχές και τα συνεχιζόμενα κέρδη. Επιπρόσθετα, τα ελεγκτικά φίλτρα θα εναρμονιστούν σε διεθνές επίπεδο και γενικότερα θα εφαρμοστούν στο επίπεδο των κοινών μετοχών. Γενικά, όλα τα στοιχεία που συνθέτουν την κεφαλαιακή βάση, θα είναι εντελώς φανερά.
Β) Καθιέρωση ενός ποσοστού μόχλευσης ως υποστηρικτικού μέτρου στο θεσμικό πλαίσιο για το ρίσκο, της Βασιλεία ΙΙ, με την προοπτική υιοθέτησης μιας διαδικασίας με βάση την κατάλληλη αναθεώρηση και τη βαθμονόμηση. Προκειμένου να διασφαλιστεί η συγκρισιμότητα, οι πληροφορίες του ποσοστού μόχλευσης θα εναρμονίζονται διεθνώς, πλήρως προσαρμοσμένες για τις λογιστικές διαφοροποιήσεις.
Γ) Παρουσίαση ενός ελάχιστου παγκόσμιου standard για τη χρηματοδότηση της ρευστότητας, που περιλαμβάνει την αναλογία των αναγκών για κάλυψη της ρευστότητας, έχοντας τη στήριξη μιας μακροπρόθεσμης αναλογίας δομικής ρευστότητας.
Δ) Παρουσίαση ενός θεσμικού πλαισίου για τη θωράκιση του κεφαλαίου πάνω από τις ελάχιστες απαιτήσεις. Το πλαίσιο θα περιλαμβάνει μέτρα συντήρησης του κεφαλαίου. Η Επιτροπή της Βασιλείας θα επαναθεωρήσει μια σειρά κατάλληλων δεικτών, ως έναν τρόπο για το χτίσιμο και τη δημιουργία του πλαισίου θωράκισης του κεφαλαίου. Επιπρόσθετα, η Επιτροπή θα προάγει περισσότερες νέους τρόπους σχηματισμούς προβλέψεων, με βάση τις αναμενόμενες απώλειες.
Ε) Εκδοση συστάσεων για τη μείωση του συστημικού ρίσκου που συνδέεται με την αποφασιστικότητα των διασυνοριακών τραπεζών.
Καταιγιστικές οι εξελίξεις μετά τις εκλογές
Από τις αποφάσεις της παγκόσμιας συνάντησης των κεντρικών τραπεζιτών γίνεται σαφές ότι αμέσως μετά τις εκλογές ξεκινάει ο πρώτος γύρος αυξήσεων κεφαλαίου για τις τράπεζες προκειμένου να επιστρέψουν στο Δημόσιο τις προνομιούχες μετοχές που έλαβαν στο πλαίσιο του πακέτου ενίσχυσης της οικονομίας. Υπενθυμίζεται ότι το εγχώριο τραπεζικό σύστημα έχει πάρει περί τα 4 δισ. ευρώ, με τη μερίδα του λέοντος να βρίσκεται σε Eurobank και Alpha Bank -περί το 1 δισ. ευρώ περίπου έκαστη.
Ο δεύτερος γύρος αυξήσεων το 2010 και τα 2,5 δις των υβριδικώνΣτη συνέχεια και μέσα στο 2010 θα ακολουθήσει ο δεύτερος γύρος αυξήσεων προκειμένου ο Tier 1 να βρεθεί στα νέα προαπαιτούμενα επίπεδα. Σημειώνεται ότι μόνο σε ότι αφορά τα υβριδικά κεφάλαια τα οποία θα πρέπει να αντικατασταθούν, οι 5 μεγαλύτερες τράπεζες, έχουν περί τα 2,5 δις ευρώ. Η Eurobank περίπου 800 εκατ. ευρώ, Εθνική και Alpha από 600, η Εμπορική κάτι παραπάνω από 300 και η Πειραιώς περίπου 200 εκατ. ευρώ. Αν τώρα σε αυτά προστεθεί και η δραματική αύξηση που παρουσιάζουν στην Ελλάδα οι επισφάλειες -οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 8,5% δάνεια σε καθυστέρηση στο τέλος του 2009- και κατ' επέκταση οι προβλέψεις δισ. ευρώ που πρέπει να σχηματιστούν από τις τράπεζες, γίνεται σαφές ότι μιλάμε για αυξήσεις κεφαλαίου πολλών δισ. ευρώ.
Μονόδρομος οι στρατηγικές συμμαχίες και οι συγχωνεύσεις
Εδώ ακριβώς βρίσκεται και η θρυαλλίδα των εξελίξεων. Τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα και οι βασικοί μέτοχοι είναι σε θέση να καλύψουν από μόνοι τους τις αυξήσεις αυτές; Αν ναι, έχει καλώς. Αν και οι εκτιμήσεις συγκλίνουν ότι το μέγεθος των απαιτούμενων κεφαλαίων θα είναι δυσβάσταχτο για τους ήδη μετόχους.
Σε διαφορετική, λοιπόν, περίπτωση, που είναι και οι επικρατέστερη, θα αναζητηθούν στρατηγικοί σύμμαχοι που είτε ως θεσμικοί επενδυτές θα εισέλθουν στο μετοχικό κεφάλαιο, είτε ως άλλα τραπεζικά ιδρύματα με μεγαλύτερη κεφαλαιακή ισχύ, θα προχωρήσουν σε εξαγορές και συγχωνεύσεις. Κρίσιμη η επιλογή προσώπων στις κρατικές τράπεζες
Οπως και να έχει, το τσουνάμι των ανακατατάξεων που θα πλήξει το τραπεζικό σύστημα θα αφήσει, μετά το πέρασμά του, νέο χάρτη, με νέα όρια και με νέους παίκτες. Υπό αυτή την έννοια αποκτά ξεχωριστή σημασία πλέον και το ποια πρόσωπα θα τοποθετήσει η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές στις τράπεζες που ελέγχονται άμεσα ή έμμεσα από το Δημόσιο. Και συγκεκριμένα σε Εθνική, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, Αγροτική και Τράπεζα Αττικής. Ενώ κομβικό ρόλο θα αποκτήσουν και οι τοποθετημένοι από το Δημόσιο επίτροποι για όσο καιρό διατηρήσει ακόμη το Δημόσιο στις ιδιωτικές τράπεζες τις προνομιούχες μετοχές.
Αυξήσεις άνω των 300 δισ. ευρώ στις ευρωπαϊκές τράπεζες
Το μήνυμα, πάντως, φαίνεται πως το έχουν ήδη πάρει στην Ευρώπη, καθώς η μια μετά την άλλη όλες οι μεγάλες τράπεζες ανακοινώνουν αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου αντλώντας από τις διεθνείς αγορές κεφάλαια που αναμένεται να υπερβούν τα 300 δισ. ευρώ.
-- Ηδη η γαλλική BNP-Paribas ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ύψους 4,3 δισ. ευρώ σχεδιάζοντας να επιστρέψει τα κεφάλαια που έχει λάβει από το γαλλικό Δημόσιο.
-- Η ιταλική UniCredit ανακοίνωσε ότι θα συγκεντρώσει 4 δισ. ευρώ από πώληση νέων μετοχών στις αρχές του επόμενου έτους, ενώ και η Intesa Sanpaolo δήλωσε ότι θα εκδώσει έως 1,5 δισ. ευρώ σε υβριδικά ομόλογα.
-- Την ίδια στιγμή και άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες προχωρούν σε συγκέντρωση κεφαλαίων προκειμένου να προχωρήσουν σε αποπληρωμή της κρατικής βοήθειας που έλαβαν.
Η βρετανική Lloyds Banking Group εξετάζει να αντλήσει κεφάλαια από τους μετόχους σε μια προσπάθεια να περιορίσει την εξάρτησή της από την κυβέρνηση.
-- Ο ολλανδικός κολοσσός της Aegon άντλησε νέα κεφάλαια ύψους 1 δισ. ευρώ με στόχο να μειώσει κατά το ένα τρίτο το ποσό των 3 δισ. ευρώ που χρωστάει στην ολλανδική κυβέρνηση, ενώ η ING Group σχεδιάζει να πουλήσει άμεσα έως και 8 δισ. ευρώ σε στοιχεία του ενεργητικού για να μειώσει τη βοήθεια ύψους 10 δισ. ευρώ που έλαβε τον Οκτώβριο του 2008.
Αφιερωμενο εξαιρετικα σε καποιους πεισμονες,που ακομα νομιζουν οτι μιλωντας εδω,για αυξησεις μετοχικων τραπεζικων,που ΕΡΧΟΝΤΑΙ.. λεμε ανακριβειες
Προς τουτο αλλωστε και οι βιαστικες...απαραιτητες βελτιωτικες κινησεις
Και σημερα θα γραψω κατι ακομα!!!
Δεν θα ειναι αρκετες οι πρωτες αυξησεις!!!!
θα ακολουθησουν την επομενη χρονια,ισως και το 2011 και δευτερες
