11 μήνες από την Lehman: ποιος ωφελήθηκε;
Τρίτη, 11 Αύγουστος 2009 00:15
Εκτύπωση PDF
lehmanΣτις 15 Αυγούστου συμπληρώνονται 11 μήνες από την πτώχευση της Lehman Brothers η οποία άλλαξε τη διεθνή χρηματοπιστωτική και οικονομική ιστορία. Η Lehman Brothers ήταν μία από τις ναυαρχίδες του έξυπνου χρήματος για περισσότερα από 150 χρόνια, από το 1847 όταν ιδρύθηκε στις ΗΠΑ, από τον εβραϊκής καταγωγής Γερμανό – Αμερικανό, Henry Lehman, μέχρι το Σάββατο 13 Σεπτεμβρίου 2008, όταν ο Πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Νέας Υόρκης (FED) και νυν Υπουργός Οικονομίας των ΗΠΑ επί προεδρίας Ομπάμα, Timothy Geithner, κάλεσε σε συμβούλιο τη FED για να συζητήσουν το μέλλον της, αποφασίζοντας, ουσιαστικά την πτώχευση της.
H Lehman σημάδεψε τη διεθνή χρηματιστηριακή ιστορία και του προπερασμένου αιώνα, πρωτοστατώντας στην δημιουργία του Χρηματιστηρίου Βάμβακος της Νέας Υόρκης, το 1870 και αργότερα στη δημιουργία των χρηματιστηρίων Καφέ, Κακάο και Ζάχαρης (1880) πάλι στη Νέα Υόρκη. Τον περασμένο αιώνα η πορεία της και η συνεργασία της με τρεις άλλες από τις ναυαρχίδες του έξυπνου χρήματος, την Goldman Sachs, την Kuhn, Loeb & Co και την Halliburton την έφεραν στην κορυφή της λίστας των ελίτ πολυεθνικών επενδυτικών τραπεζών του κόσμου.
Όταν κήρυξε πτώχευση, τη Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 2008, οδήγησε τον Dow Jones χαμηλότερα κατά 500 μονάδες, στη μεγαλύτερη ημερήσια πτώση του, μέχρι τότε, από το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001.
Από την ημέρα της πτώχευσης της Lehman μέχρι τα τέλη του 2008, η απόσταση ανάμεσα στα υψηλότοκα εταιρικά ομόλογα και τα μακροπρόθεσμα ομόλογα ΗΠΑ απογειώθηκε από τις 750 μονάδες βάσης, στις 2200, κάνοντας το δανεισμό των εταιριών απαγορευτικό. Στο ίδιο διάστημα ο Dow Jones κατέρρευσε κατά 22,82%%, ο DAX κατά 22,83% και ο ΓΔ του ΧΑ κατά 44,82%. Μετά το κραχ του '29 και κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '30, η Lehman Brothers έγινε ο βασικός χρηματοδότης της εκκολαπτόμενης, τότε, εταιρίας πετρελαίου Halliburton, η οποία διεκδικεί επάξια τον τίτλο της αναμεμειγμένης στα περισσότερα κρατικά σκάνδαλα εταιρίας στις ΗΠΑ. Το 1998, η Halliburton συγχωνεύθηκε με την Dresser, που αποτελούσε (τουλάχιστον φαινομενικά) το μεγαλύτερο ανταγωνιστή της. Ο Prescott Bush, πατέρας του τέως Προέδρου των ΗΠΑ George H. W. Bush και παππούς του, επίσης, τέως Προέδρου των ΗΠΑ George W. Bush (Πρόεδρος των ΗΠΑ μέχρι το 2009) είχε διατελέσει διευθυντής της Dresser ενώ και ο ίδιος ο George H. W. Bush εργάστηκε σε θέσεις κλειδιά στην Dresser, από το 1948 μέχρι το 1951.
Τη συγχώνευση Halliburton και Dresser ενορχήστρωσε και ολοκλήρωσε ο Dick Cheney, ο οποίος ήταν Πρόεδρος της Halliburton από το 1995 μέχρι το 2000 όταν και παραιτήθηκε για να γίνει αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του George W. Bush, θέση που κατείχε από το 2001 μέχρι το 2009. Στο διάστημα της αντιπροεδρίας του έλαβε περίπου μισό δις δολάρια ως “αποζημιώσεις¨ από τη Halliburton για την περίοδο που διετέλεσε Πρόεδρος της, ενώ το 2001 η Wall Street Journal αποκάλυψε πως η εταιρία είχε υποκατάστημα στην Τεχεράνη και συνεργάζονταν με το Ιράν, παραβιάζοντας τη νομοθεσία περί “Εμπορίου με τον Εχθρό”.
Ο ίδιος ο Πόλεμος στο Ιράκ και ακόμη και το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου έχουν συνδεθεί από δεκάδες δημοσιεύματα και ντοκιμαντέρ με την Halliburton, ενώ πρόκειται για τη μόνη εταιρία στην οποία αναφέρθηκε ονομαστικά ο Osama Bin Laden στο βιντεοσκοπημένο μήνυμά του το 2004. Τα κέρδη της από τα συμβόλαια που υπέγραψε στο Ιράκ έφτασαν τα 13 δις δολάρια μέχρι το 2006 ενώ η εταιρία είναι μέλος του ελίτ γκρουπ που ανέλαβε την επιχείρηση της “ανοικοδόμησης” του Ιράκ.
Στις 02 Σεπτεμβρίου 2008, μόλις 11 ημέρες πριν ο μετέπειτα Υπουργός Οικονομίας των ΗΠΑ αποφασίσει την πτώχευση της, προκαλώντας χρηματοπιστωτικό πανικό, η Lehman πραγματοποίησε (σα να μην τρέχει τίποτα) συνέδριο για την Ενέργεια, στο οποίο η Halliburton παρουσίασε τα μελλοντικά της πλάνα.
Η Lehman, λοιπόν, δεν ήταν απλά μέλος της ελίτ των εταιριών του έξυπνου χρήματος αλλά πρωταγωνίστρια αυτής της ομάδας για πολλές δεκαετίες με άμεσους και έμμεσους δεσμούς με την οικογένεια Μπους, τη FED αλλά και με το σημερινό Υπουργό Οικονομίας των ΗΠΑ. Η “θυσία” της από έξυπνο χρήμα με “εκτελεστές” τους Μπερνάνκι (Διοικητή της FED), Henry Paulson (Υπουργό Οικονομίας επί κυβερνήσεως Μπους) και Timothy Geithner, προκάλεσε διεθνή χρηματοπιστωτικό πανικό, και οδήγησε σε μία πρωτοφανή σύσφιξη της στρόφιγγας ρευστότητας, με τα spreads μεταξύ υψηλότοκων και χαμηλότοκων επιτοκίων να αυξάνονται κατά 242%, τις εταιρίες να ασφυκτιούν και τις ΗΠΑ να χάνουν περί τις 3 εκ. θέσεις εργασίας μέσα σε 5 μήνες. Η πτώχευση έγινε άκομψα, αν όχι βάρβαρα, χωρίς κανένα πλάνο και προγραμματισμό για τις συνέπειες που θα είχε στη διεθνή οικονομία και χωρίς καμία απολύτως κυβερνητική εγγύηση.
Τα ασφάλιστρα πτώχευσης των μεγαλύτερων εταιριών του κόσμου πέταξαν στη στρατόσφαιρα και αυτά των κρατών ακολούθησαν, σε μία φάση που όλος ο πλανήτης δανείζονταν περισσότερο από οποιαδήποτε άλλο φορά μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Και όπως σε κάθε “εγκληματική” πράξη καταλήγουμε πάντα στο βασικό ερώτημα: ποιος επωφελήθηκε, τελικά, από αυτήν; Και ειδικά στην περίπτωση της Lehman ποιος κέρδισε από την κατάρρευσή της και τα όσα αυτή προκάλεσε ως καταλύτης διεθνών εξελίξεων; Η απάντηση μπορεί να έχει πολλές πτυχές αλλά όλες καταλήγουν σε μία: τον “έλεγχο”. Έλεγχο του τεράστιου χρέους που δημιουργήθηκε και (ακόμη μεγαλύτερο) έλεγχο των χρηματοπιστωτικών αγορών και της παγκόσμιας οικονομίας. Δυστυχώς, είναι αναμφισβήτητο πως το έξυπνο χρήμα έγινε δυνατότερο χάρη στην κατάρρευση της Lehman και τα κράτη πιο αδύναμα. Όσο για τους λαούς των κρατών, αυτοί, όπως, πάντα, είναι που θα πληρώσουν το τελικό τίμημα.
Πηγήυγ.Αισθάνομαι τυχερός που έζησα αυτό το γεγονός, πήρα ένα καλό μάθημα μέσα απο το σχολειό που λέγετε Χρηματιστήρια..
