Ο Σεπτέμβριος φέρνει συγχωνεύσεις στις τράπεζες
Ρεπορτάζ: Λίλυ Σπυροπούλου
lspyropoulou@kerdos.grΠαλίρροια και άμπωτη... παρατηρείται στον τραπεζικό τομέα, από τη μία τα ευχάριστα νέα από τα ικανοποιητικά αποτελέσματα των stress tests, από την άλλη το ξαφνικό «φιρμάνι» της τρόικας, που ως προϋπόθεση για την εκταμίευση της δεύτερης δόσης του δανείου προς την ελληνική κυβέρνηση θέτει τη στήριξη των ελληνικών τραπεζών με επιπλέον 25 δισ. ευρώ ρευστότητα μέσω εγγυήσεων. Αξιοσημείωτο είναι δε ότι οι ελληνικές τράπεζες «χρωστούν» ήδη στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, το καθόλου ευκαταφρόνητο ποσό των 93 δισ. ευρώ.
Οι παραπάνω εξελίξεις επιτείνουν την ανάγκη για περαιτέρω συγκέντρωση του τραπεζικού τομέα και προδιαγράφουν το σκηνικό του Σεπτεμβρίου, στο οποίο οι εξαγορές και οι συγχωνεύσεις μεταξύ ελληνικών δυνάμεων, αναμένεται να πρωταγωνιστήσουν. Αλλωστε, μπορεί να υπάρχει η αισιοδοξία ότι παρά τα δυσμενέστερα συγκριτικά αποτελέσματα εξαμήνου που αναμένεται να εμφανίσουν οι τράπεζες, ο τομέας εξακολουθεί να δείχνει αντοχές, όμως όλοι συνηγορούν και μάλιστα οι Αρχές... πιέζουν, για έναν νέο γύρο συγκέντρωσης δυνάμεων, που θα προκύψει μέσα από τις πολυπόθητες συγχωνεύσεις.
ΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΑΙ Η ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΧαρακτηριστικά σε ό,τι αφορά τα δύο μέτωπα που απασχολούν τις ελληνικές τράπεζες (κεφάλαια και ρευστότητα), σημειώνεται ότι πέραν της κάλυψης θεμάτων κεφαλαιακής επάρκειας από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, συνολικού ύψους 10 δισ. ευρώ, παρέχεται και νέα επέκταση του πυλώνα του κρατικού πακέτου στήριξης που αφορά στις εγγυήσεις, με στόχο την ενίσχυση της ρευστότητας.
Τα αρχικά 23 δισ. ευρώ του πακέτου μέτρων, που απορροφήθηκαν και που στη συνέχεια ενισχύθηκαν με άλλα 15 δισ. ευρώ που επίσης απορροφήθηκαν, σήμερα επεκτείνονται εκ νέου κατά το ποσό τω 25 δισ. ευρώ. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο τραπεζικός τομέας έχει ενισχυθεί από πλευράς ρευστότητας με κεφάλαια ύψους 63 δισ. ευρώ, μέσω χρηματοδότησης από την ΕΚΤ, με ενέχυρο τίτλους του Δημοσίου που είχε στην κατοχή του, είτε με εκδόσεις τίτλων από τις ίδιες τις τράπεζες με την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου.
Πρόσφατες αντίστοιχες κινήσεις υλοποίησαν οι μεγάλες τράπεζες. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μόνο το τελευταίο δίμηνο, η Εθνική Τράπεζα, η Alpha Bank και η Eurobank εξέδωσαν καλυμμένες ομολογίες 3,7 δισ. ευρώ συνολικά και οι τρεις, αποκλειστικά ως ενέχυρο για άντληση ρευστότητας από την ΕΚΤ.
Η ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣε ό,τι αφορά την κεφαλαιακή επάρκεια, οι τράπεζες βελτίωσαν τους δείκτες τους με περίπου 4 δισ. ευρώ, αξιοποιώντας το μεγαλύτερο μέρος του πρώτου πυλώνα του πακέτου μέτρων, που αφορά στην άντληση κεφαλαίων μέσω της έκδοσης προνομιούχων μετοχών. Προσθετικά στα 1,2 δισ. ευρώ που έχουν μείνει αδιάθετα από τον πυλώνα αυτό και μπορούν μέχρι τέλος του 2010 να χρησιμοποιηθούν αν παραστεί ανάγκη, υπάρχει η δυνατότητα προσφυγής στο υπό σύσταση Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, το οποίο αναμένεται να έχει ξεκινήσει τη λειτουργία του έως τον Σεπτέμβριο.
Ετσι, συνολικά οι τράπεζες έχουν πρόσβαση σε 11,2 δισ. ευρώ για ενίσχυση σε θέματα κεφαλαιακής επάρκειας. Παράλληλα, προγραμματίζουν αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, για τη βελτίωση της κεφαλαιακής τους επάρκειας. Προς την κατεύθυνση αυτή κινείται και η Αγροτική Τράπεζα - στην οποία θα συμμετάσχει ως βασικός μέτοχος το ελληνικό Δημόσιο - και η Τράπεζα Κύπρου, κατά το ποσό των 350 εκατ. ευρώ, ενώ, σε αύξηση θα προχωρήσει και η Πειραιώς, κατά 1-1,15 δισ. ευρώ, σε αντιστοιχία όμως με την ολοκλήρωση της πρότασής της για εξαγορά της ΑΤΕ και του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου.
Και μέσα στο περιβάλλον αυτό, η κυβέρνηση με κάθε τρόπο συνιστά και επαναλαμβάνει την ανάγκη συγχωνεύσεων. Τόσο ο υπουργός Οικονομίας κ. Γ. Παπακωνσταντίνου όσο και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Προβόπουλος, έδωσαν τον αντίστοιχο τόνο τις αμέσως προηγούμενες ημέρες. Ο Σεπτέμβριος θα αποτελέσει αφετηρία εξελίξεων στις τράπεζες, είπε χαρακτηριστικά την Πέμπτη, ο κ. Γ. Παπακωνσταντίνου, κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στο σχέδιο αναδιάρθρωσης της Αγροτικής αλλά και στην επικείμενη μελέτη για τις στρατηγικές επιλογές του τραπεζικού τομέα.
Ηδη, τις επόμενες ημέρες αναμένεται να υπογραφεί η σύμβαση με τους τρεις ξένους οίκους, που θα προβούν στην αποτίμηση της συμμετοχής του Δημοσίου στις τράπεζες. Διευκρινίζοντας ότι δεν υπάρχει για τις ιδιωτικές τράπεζες συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα κινήσεων, ο υπουργός Οικονομίας εξέφρασε την άποψη ότι το τοπίο θα αρχίσει να ξεκαθαρίζει τον Σεπτέμβριο αναφορικά με τις κινήσεις του Δημοσίου αλλά και τη γενικότερη αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος.
Αναφερόμενος στην ένεση ρευστότητας των 25 δισ. ευρώ προς τις τράπεζες, που εντάσσεται στον δεύτερο πυλώνα του πακέτου μέτρων, ο υπουργός κατέστησε σαφές ότι ο πυλώνας αυτός δεν αφορά στην άμεση οικονομική στήριξη προς τις τράπεζες, αλλά απαιτεί την έκδοση τίτλων από τις ίδιες και απευθείας δανεισμό τους από την ΕΚΤ. «Το ποσό αυτό δεν αποτελεί ούτε στήριξη της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών, ούτε σημαίνει έκδοση ομολόγων από την πλευρά των ελληνικού Δημοσίου και κατά συνέπεια δεν έχει καμία επίπτωση στο δημοσιονομικό έλλειμμα και στο δημόσιο χρέος.
Σε συνθήκες περιορισμένης ρευστότητας στην οικονομία, η παροχή εγγυήσεων προς τον χρηματοπιστωτικό τομέα αποτελεί αναγκαία κίνηση, για να μπορέσει να στηριχθεί και η πραγματική οικονομία. Η κυβέρνηση θα διασφαλίσει ότι η ρευστότητα που θα αντληθεί από τις τράπεζες θα διοχετευθεί για τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών», ανακοίνωσε επί λέξει το υπουργείο Οικονομίας.
Η ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣΗ Τράπεζα της Ελλάδος, στο πλαίσιο της έκθεσης για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα που έδωσε στη δημοσιότητα στις αρχές της εβδομάδας, υπογραμμίζει ότι «στην παρούσα φάση, οι ελληνικές τράπεζες οφείλουν να προχωρήσουν στην ανάληψη πρωτοβουλιών προς την κατεύθυνση της σύναψης στρατηγικών συμμαχιών. Η αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα πρέπει να συμβάλει, ώστε οι ελληνικοί τραπεζικοί όμιλοι να αποκτήσουν το κρίσιμο μέγεθος που θα τους επέτρεπε να εκμεταλλευθούν οικονομίες κλίμακας και να ανακτήσουν ταχύτερα την πρόσβασή τους στις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίων.
Οι ελληνικές τράπεζες οφείλουν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα με διορατικότητα και επιδιώκοντας διατήρηση σημαντικών περιθωρίων κεφαλαίου, πάνω από τα ελάχιστα όρια που καθορίζουν οι εποπτικοί κανόνες, σχηματισμό επαρκών προβλέψεων έναντι του πιστωτικού κινδύνου, εξορθολογισμό των λειτουργικών εξόδων, καθώς και συνετή διαχείριση των διαθέσιμων πηγών χρηματοδότησης».
Τα προτεινόμενα μέτρα-συστάσεις της κεντρικής τράπεζας λαμβάνουν υπόψιν όχι μόνο τις ζημιές του τραπεζικού τομέα από την αρχή του έτους, αλλά κυρίως την πορεία των επισφαλειών.
Χαρακτηριστικό είναι ότι το πρώτο τρίμηνο του έτους, ο λόγος των δανείων σε καθυστέρηση προς το σύνολο δανείων ανήλθε τον Μάρτιο σε 8,2% (έναντι 7,7% τον Δεκέμβριο 2009 και έναντι 5% τον Δεκέμβριο 2008), με το ποσοστό των καθυστερημένων οφειλών να αυξάνεται σε όλες τις κατηγορίες δανείων, ιδιαίτερα στα καταναλωτικά.
Σύμφωνα με αναλυτές, οι επισφάλειες στο διάστημα του εξαμήνου - για το οποίο έχουν ήδη αρχίσει και ανακοινώνονται επισήμως αποτελέσματα (η Emporiki Bank και η Geniki Bank έχουν μέχρι στιγμής δημοσιοποιήσει τις λογιστικές καταστάσεις εξαμήνου) - αναμένεται ότι θα είναι στο απόγειό τους, καθώς συνεχίστηκε η επιδείνωση της ποιότητας του δανειακού χαρτοφυλακίου. Αν και αυτό αφορά τα παλαιά δάνεια, προβληματίζει ιδιαίτερα τις τράπεζες. Για τον σκοπό αυτό, άλλωστε, προβαίνουν στην εγγραφή εξαιρετικά υψηλών προβλέψεων, με άμεσο αρνητικό αντίκτυπο στην κερδοφορία τους. Εν πολλοίς, οι προβλέψεις για κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου απορρόφησαν πάνω από το ένα τρίτο των λειτουργικών εσόδων των τραπεζών.
Κέρδος 8/8/2010 07:15
http://www.kerdos.gr/default.aspx?id=1309609&nt=103
