Έρχονται συγχωνεύσεις


Το τραπεζικό μνημόνιο φέρνει συγχωνεύσεις. Γιατί είναι νομοτελειακά τα deals, είτε φιλικά και εξ ανάγκης είτε επιθετικά. Η εκτόξευση του κόστους του χρήματος και οι κεφαλαιακές ανάγκες αλλάζουν το τοπίο.

Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου

Σε ένα ιδιαίτερα κρίσιμο σταυροδρόμι φθάνουν οι ελληνικές τράπεζες. Οπου θα πρέπει να εκτιμήσουν όσα έρχονται, το πόσο θα επηρεάσουν και το ποια θα είναι η ενδεδειγμένη στρατηγική. Και παρά το γεγονός ότι η υπόθεση "συγχωνεύσεις" τείνει να καταντήσει σαν τη γνωστή λαϊκή ιστορία με "τον βοσκό και τον λύκο", υπό την έννοια ότι τελικά κάποια στιγμή θα γίνουν και δεν θα το πιστεύει κανείς, είναι σαφές ότι φέτος τα ψέματα τελειώνουν. Και θα φανεί ποιοι τελικά μπορούν να συνεχίσουν μόνοι και ποιοι είτε θα επιδιώξουν είτε θα υποχρεωθούν να συγχωνευτούν ή να εξαγοραστούν. Η προσέγγιση Εθνικής - Alpha, παρά το γεγονός ότι δεν ολοκληρώθηκε, άφησε πίσω της αρκετά πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα, τα οποία ασφαλώς θα μελετηθούν από τους τραπεζίτες και την αγορά και θα αξιοποιηθούν στους επόμενους μήνες.

Μείζον θέμα η ρευστότητα

Το μείζον ζήτημα που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν μέσα στη χρονιά οι τράπεζες είναι εκείνο της ρευστότητας, το οποίο όμως ουσιαστικά θα είναι και κεφαλαιακό. Και τούτο ανεξάρτητα από τις κινήσεις που έχουν ήδη ολοκληρωθεί για την ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας από τις περισσότερες τράπεζες. Οπως έχει ήδη γίνει γνωστό, τα έκτακτα μέτρα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για την ενίσχυση της ρευστότητας στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, θα αρχίσουν σταδιακά να αποσύρονται. Σε έναν βαθμό αυτό ήδη γίνεται. Πολύ απλά, ότι το κόστος του χρήματος θα αλλάξει για τις ελληνικές τράπεζες που μέχρι τώρα στηρίζονταν στην εξασφάλιση πακτωλού ρευστότητας με μόλις 1% κόστος από την ΕΚΤ. Αυτό όμως σύντομα και σε κάθε περίπτωση μέσα στη χρονιά θα αποτελέσει παρελθόν. Αλλά και όσο είναι σε ισχύ τα έκτακτα μέτρα, έχει γίνει εξαιρετικά δυσχερής πλέον η αξιοποίηση πρόσθετων εγγυήσεων από το ελληνικό Δημόσιο. Καθώς για να μπορέσουν να τις αξιοποιήσουν πλέον οι τράπεζες θα πρέπει να υποβάλουν συγκεκριμένα σχέδια αναδιάρθρωσής τους αλλά και σαφή σχεδιασμό για το πώς προοδευτικά θα απεγκλωβιστούν από την εξάρτηση αυτή.

Βρίσκουν λύσεις αλλά υψηλού κόστους

Αλλάζουν τόσο τα πράγματα, που είναι ενδεικτικό ότι τραπεζίτης, σχολιάζοντας τη νέα κατάσταση, μίλαγε για "μνημόνιο για τις τράπεζες". Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι οι τράπεζες ήδη επιχειρούν να εξασφαλίσουν ή να αποδεσμεύσουν ρευστότητα, αξιοποιώντας πλέον περιουσιακά τους στοιχεία, όπως έκανε η Eurobank με την Πολωνία. Παρεμπιπτόντως, η Eurobank άνοιξε, χρησιμοποιώντας ως εγγύηση ομόλογα του Δημοσίου, χρηματοδοτική γραμμή 1 δισ. ευρώ με ξένες τράπεζες. Αυτή η κίνηση που είναι ασφαλώς η ενδεδειγμένη, περιγράφει από την άλλη πλευρά με σαφήνεια και το πώς αυξάνεται πλέον το κόστος του χρήματος. Γιατί αυτό το 1 δισ. ευρώ, το οποίο εξασφαλίστηκε με επιτόκιο euribor συν ένα μέσο spread 150 - 200 μονάδων, δηλαδή κοντά στο 5%, κόστιζε μέχρι πρόσφατα μόλις 1%. Αν και η σύγκριση αυτή είναι λίγο… "στρογγυλεμένη", ωστόσο δίνει μια αίσθηση της νέας τάξης πραγμάτων.

Αλλάζουν τα δεδομένα από ΕΚΤ

Η αύξηση του κόστους του χρήματος, πέραν αυτής που θα προέλθει από άνοιγμα χρηματοδοτικών γραμμών, αλλά και από την αύξηση των επιτοκίων τόσο των ονομαστικών, όπως ουσιαστικά προανήγγειλε ο κ. Τρισέ, αλλά και του κόστους στις μελλοντικές δημοπρασίες της ΕΚΤ, θα διαμορφώσει εντελώς νέα δεδομένα στις τράπεζες, από τη στιγμή που η ελληνική οικονομία θα εξακολουθήσει να βρίσκεται σε ύφεση, αυξάνοντας διαρκώς τις επισφάλειες. Αν αυτή τη στιγμή με κόστος χρήματος αμελητέο οι τράπεζες εμφανίζουν ζημιές 1,5 δισ. στο 9μηνο του 2010 και χρειάστηκαν γενναίες αυξήσεις κεφαλαίου ή πώληση περιουσιακών στοιχείων, τότε τι θα χρειαστεί να γίνει, όταν το κόστος του χρήματος εκτοξευθεί; Οι ανάγκες σε νέα κεφάλαια για να καλυφθούν οι ζημιές θα είναι ιδιαίτερα μεγάλες και είναι άγνωστο πόσες τράπεζες θα μπορέσουν να προσελκύσουν από τις αγορές τα κεφάλαια αυτά. Και τούτο σε μια συγκυρία που η αξιοποίηση άλλων περιουσιακών στοιχείων δεν μπορεί να αποφέρει τα αποτελέσματα που οι ίδιες θα επιθυμούσαν. Και μάλιστα τη στιγμή κατά την οποία οι επαπειλούμενες υποβαθμίσεις από διεθνείς οίκους αξιολόγησης είναι προ των πυλών, δυσχεραίνοντας ακόμη περισσότερο την προσπάθεια εξεύρεσης χρήματος με λογικό κόστος. Και όλα αυτά χωρίς να πέσει στο τραπέζι και η απευκταία για τις ελληνικές τράπεζες περίπτωση μίας αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους με ομολογιακό haircut.

Φιλικά ή επιθετικά;

Είναι λοιπόν νομοτελειακό ότι οι συγχωνεύσεις θα ξαναπέσουν στο τραπέζι. Ανεξάρτητα από το ποια θα είναι τα "δίδυμα" ή και τα "τρίδυμα". Βέβαια, θα χρειαστεί να επανεξετασθούν οι όροι προσέγγισης μεταξύ των τραπεζών, ώστε να διασφαλιστεί η μεγαλύτερη πιθανότητα επιτυχίας. Γιατί μεγάλο ρόλο παίζει και η σωστή στρατηγική. Αν, για παράδειγμα, μια πρόταση είναι "φιλική", πέραν των όρων ανταλλαγής, εκ των πραγμάτων θα πρέπει να αποδείξει κάθε πλευρά ότι σέβεται ιδιαίτερα τη διοίκηση της άλλης. Ενώ, σε περίπτωση επιθετικής προσέγγισης, το βάρος πέφτει σαφώς στον δελεασμό των μετόχων. Θα έχει, λοιπόν, ιδιαίτερο ενδιαφέρον να δούμε πώς θα επιχειρηθεί τελικά η αναδιάρθρωση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Φιλικά εξ ανάγκης, μια και μόνο η ανάγκη μπορεί να τους φέρει κοντά ή με επιθετικές εξαγορές;
http://www.axiaplus.gr/Default.aspx?id= ... 108&lang=1