Νέο βαρίδι 300 εκατ.

Πρόσθετο κόστος 300 εκατ. ευρώ ετησίως σηματοδοτεί για το πιστωτικό σύστημα η πρόθεση της ΕΚΤ να αυξήσει το βασικό επιτόκιο τον επόμενο μήνα. Γιατί οι τράπεζες απορροφούν αναγκαστικά το κόστος αυτό.


Του Κ. Παπαγρηγόρη

Με την επιδείνωση των συνθηκών ρευστότητας να αποτελεί το κυρίαρχο ζήτημα για το πιστωτικό σύστημα αυτό το διάστημα- αύξηση του δανεισμού από την ΕΚΤ στα 97,7 δις. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2010 και συρρίκνωση της καταθετικής βάσης κατά 4 δις. ευρώ τον Ιανουάριο του 2011 - πρόσθετα βάρη προκύπτουν από την πρόθεση της ΕΚΤ να προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων από τις αρχές του επομένου μηνός

Μάλιστα έμπειρα τραπεζικά στελέχη σημειώνουν στο axiaplus.gr ότι η προαναγγελθείσα πρόθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να προχωρήσει σε αύξηση επιτοκίων σηματοδοτεί για το σύνολο του εγχώριου πιστωτικού συστήματος κόστος περί τα 300 εκατ. ευρώ, σε ετήσια βάση. Για να γίνει αντιληπτό το ύψους του σχετικού κόστους, αρκεί να σημειωθεί ότι είναι σχεδόν ισοδύναμο με την συνολική κερδοφορία του πιστωτικού συστήματος για την τρέχουσα χρήση.

Οι ίδιες πηγές θεωρούν βεβαία την κατά 0,25% αύξηση του παρεμβατικού επιτοκίου από την ΕΚΤ και μάλιστα όπως επισημαίνουν πρόκειται για απόφαση που θα τροφοδοτήσει στη συνέχεια αυξήσεις σε μια σειρά άλλων επιτοκίων, με πρώτο το διατραπεζικό επιτόκιο Euribor 3μήνου που από το 1% που ήταν στις αρχές του χρόνου βρέθηκε την Παρασκευή στο 1,16% περίπου.

Η ιστορικά υψηλή έκθεση των ελληνικών τραπεζών στην ΕΚΤ, με την Κεντρική Τράπεζα να είναι ο αποκλειστικός αιμοδότης του πιστωτικού μας συστήματος με κεφάλαια που ανέρχονται αυτή την περίοδο σε 97,7 δις. ευρώ περίπου αλλά και οι πρόσφατες συμφωνίες που έχουν συνάψει εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα στη διατραπεζική αγορά συνολικού ύψους 10 δις. ευρώ περίπου (τοποθετώντας εγγυήσεις ελληνικά και ξένα ομόλογα) με βάση το Euribor, αφήνει εκτεθειμένες έναντι του επιτοκιακού κινδύνου τις ελληνικές τράπεζες.

Και αυτό γιατί όπως ισχυρίζονται έμπειροι τραπεζίτες για κάθε αύξηση του επιτοκίου αναφοράς κατά 0,25% σε συνδυασμό με το γεγονός ότι τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα δεν προβλέπεται να είναι σε θέση να μειώσουν έγκαιρα και σημαντικά τα κεφάλαια που έχουν λάβει από την ΕΚΤ, το τραπεζικό σύστημα θα χρεώνονται με επιπλέον κόστος της τάξης των 350 - 400 εκατ. ευρώ ετησίως.

Απορροφούν το κόστος

Την ίδια στιγμή το πρόβλημα για τις τράπεζες επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο καθώς δυνατότητες μετακύλισης του νέου τους κόστους στα χορηγούμενα από αυτές δάνεια, δεν μπορεί να υπάρξουν για τρεις κυρίως λόγους:
Πρώτον γιατί οι τράπεζες έμμεσα (κυρίως μέσω των μαζικών αναχρηματοδοτήσεων που πραγματοποιούν τον τελευταίο χρόνο) έχουν ήδη μετακυλίσει αυξημένο κόστος τόσο στο επιχειρηματικό δυναμικό όσο και τα νοικοκυριά. Υπό την πίεση των σταθερά αυξανόμενων μη εξυπηρετούμενων δανείων και της αδυναμίας χορήγησης νέων δανείων, οι αναχρηματοδοτήσεις - ρυθμίσεις δανείων τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και τα νοικοκυριά αποτελούν και για φέτος την κυρίαρχη στρατηγική των τραπεζών.

Δεύτερον γιατί η ζήτηση για νέα δάνεια είναι σχεδόν μηδενική, με τον ρυθμό της πιστωτικής επέκτασης να εκτιμάται ότι θα κινηθεί σε αρνητικά επίπεδα καθ' όλη την διάρκεια της τρέχουσας χρήσης. Ήδη το πιστωτικό σύστημα εκτιμά ότι κατά την τρέχουσα χρήση θα χορηγήσει 8 δις ευρώ λιγότερα δάνεια σε σχέση με το 2010. Αν επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη αυτή των τραπεζών, τότε το συνολικό υπόλοιπο δανείων θα συρρικνωθεί στο τέλος του έτους στα 250 δισ. ευρώ από 257,1 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος του 2010. Μάλιστα όπως προσθέτουν αρμόδια στελέχη μείωση στα υπόλοιπα δανείων θα γνωρίσει το πιστωτικό σύστημα για πρώτη φόρά στα τελευταία 20 χρόνια.

Τρίτον γιατί τα ελληνικά επιτόκια είναι ήδη αρκετά αυξημένα έναντι του μέσου όρου της ευρωζώνης με αποτέλεσμα να λειτουργούν σε βάρος της ανταγωνιστικότητας τραπεζών και οικονομίας.
Η κρίση χρέους και οι επιπτώσεις της στη ρευστότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος έχουν επιβαρύνει ήδη σημαντικά τα επιτόκια δανεισμού στην Ελλάδα το 2010. Σε σχέση με την Ιρλανδία, μάλιστα, η οποία είναι η άλλη χώρα της ευρωζώνης που δεν ξέφυγε από την κρίση χρέους, οι επιβαρύνσεις αυτές είναι θεαματικές.
Για παράδειγμα όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία της ΤτΕ, η μεγαλύτερη επιβάρυνση είναι ορατή στα επιτόκια των επιχειρηματικών δανείων όπου το μέσο επιτόκιο δανεισμού διαμορφώθηκε με την ολοκλήρωση του 2010 στο 5,73%, υψηλότερο κατά 174 μονάδες βάσης από το αντίστοιχο επιτόκιο στα τέλη του 2009.
http://www.axiaplus.gr/Default.aspx?id= ... 108&lang=1