… ΗΠΕ Η…ΗΠΑ;
Του Δημήτρη ΠαπακωνσταντίνουΠολύ δύσκολα το αποτέλεσμα της Συνόδου Κορυφής θα πείσει τις αγορές, οι οποίες από την ερχόμενη Δευτέρα πιθανότατα θα δοκιμάσουν τις αντοχές της νέας συμφωνίας. Εκείνο που χαρακτηριστικά ανέφεραν με νόημα κορυφαίοι διαχειριστές ήταν ότι "αν μια συνθήκη, μια Ενωση, δεν έχει πλέον ορατές προϋποθέσεις διεύρυνσης και ισχυροποίησης, τότε μπαίνει στο τραπέζι η ανησυχία της προσεχούς συρρίκνωσης".
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, όπως από την περασμένη εβδομάδα είχε επισημάνει η "Α", η Γερμανία πέρασε τη γραμμή της, κυριαρχώντας πλέον σε μια Ευρωπαϊκή Ενωση, την τελική σύνθεση της οποίας, παρά την αρχική διακρατική συμφωνία, ουδείς είναι σε θέση να προβλέψει, δεδομένου ότι άλλες χώρες θα παραπέμψουν τη συμφωνία στα εθνικά Κοινοβούλια και άλλες προετοιμάζονται για δημοψήφισμα, την ώρα που η Αγγλία μένει οριστικά εκτός. Οι νέες… Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης ("ΗΠΕ") θα χαρακτηρίζονται από τη σκληρή, έως αδυσώπητη, δημοσιονομική προσαρμογή, η οποία θα οδηγήσει όχι μόνο σε δύο, αλλά ενδεχομένως και σε πολλαπλές "ταχύτητες". Και όσον αφορά την Ελλάδα, για την οποία παραμένει σε ισχύ, προς το παρόν, η συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου, είναι δεδομένο ότι έχει μπροστά της μια μακροχρόνια λιτότητα, με εξαιρετικά αμφίβολη τη δυνατότητα ανάκαμψης και επανεκκίνησης της οικονομίας της.
Ποιο PSI;Βεβαίως, η ίδια η δανειακή σύμβαση, της οποίας η εφαρμογή εξαρτάται και από την υλοποίηση του PSI, καθίσταται αμφίβολη, δεδομένου ότι εξαιρετικά αμφίβολη είναι πλέον και η επιτυχία του PSI, πέραν της συμμετοχής του ελληνικού παράγοντα. Για τις ελληνικές τράπεζες ετοιμάζεται "κούρεμα" ομολόγων και ανακεφαλαιοποίηση πιθανότατα και μέσα στον Ιανουάριο. Ομως οι ξένοι κάτοχοι ομολόγων εμφανίζονται απρόθυμοι να συμμετάσχουν εθελοντικά και όλα δείχνουν ότι το ενδεχόμενο ενός credit event είναι πλέον παραπάνω από πιθανό. Αλλά και γενικότερα, εκφράζονται πλέον σοβαρές επιφυλάξεις για το κατά πόσο η συμμετοχή στις νέες "ΗΠΕ" των Μέρκελ και Σαρκοζί, που απαιτούν εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τα κράτη-μέλη, αλλά και ξεκάθαρες παρεμβάσεις στις εθνικές κυβερνητικές δράσεις και επιλογές, με την "απειλή" της έξωσης ή της "αρπαγής" δημόσιου πλούτου ως "penalty" να διαιωνίζεται, αποτελεί την ιδανική επιλογή για ασθενείς οικονομίες, όπως η ελληνική.
Οι "Financial Times" και οι επίσημες δηλώσειςΔεν είναι ίσως τυχαίο που οι "Financial Times" ανοίγουν και πάλι το θέμα ενδεχόμενης αποχώρησης της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, συνδέοντάς την όμως αυτή τη φορά με τη ζώνη του δολαρίου! Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει το Live Blog των "F.T.", μεταξύ σοβαρού και αστείου, το πραγματικό μήνυμα του Αμερικανού υπουργού Οικονομικών Timothy Geithner στους Ευρωπαίους είναι η απειλή ότι "οι ΗΠΑ θα προσαρτήσουν την Ελλάδα αν η Ευρώπη δεν βάλει σε τάξη τα του οίκου της". Σε κάθε περίπτωση, είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η υπομονή της Ουάσιγκτον απέναντι στην αδυναμία των Ευρωπαίων να βρουν μια λύση στην κρίση, αρχίζει να εξαντλείται. Οι Αμερικανοί έδωσαν στους Ευρωπαίους τον πολιτικό χρόνο να βρουν λύσεις, μέσω της παρέμβασης της FED και της διοχέτευσης απεριόριστης ρευστότητας για τη σωτηρία των ευρωπαϊκών τραπεζών, όμως αναμένουν πιο δραστικές αποφάσεις για τη διαχείριση της κρίσης, πέραν της σκληρής δημοσιονομικής προσαρμογής. Το σχόλιο στους "F.T." δεν είναι ίσως άσχετο με τη σημειολογία της επίσκεψης του Αμερικανού αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν στην Αθήνα, τη συνάντηση Χίλαρι - Δήμα, που κράτησε 45 λεπτά, με νέες δηλώσεις υποστήριξης από την Αμερικανίδα υπουργό Εξωτερικών, αλλά και την περιοδεία του Geithner στην Ευρώπη.
Χρησιμοποιούν την ΕλλάδαΕίναι πάντως γεγονός ότι, ανεξάρτητα από τη σκοπιμότητα των δηλώσεών τους και το αν αυτές έχουν ως στόχο να "χτυπήσουν καμπανάκι" σε Μέρκελ και Σαρκοζί, οι ΗΠΑ έχουν αρχίσει να παίζουν έντονα το… χαρτί της Ελλάδας, για να προειδοποιήσουν τους Ευρωπαίους ότι το μέλλον του ευρώ δεν είναι διόλου δεδομένο. Η χώρα βέβαια για μία ακόμη φορά βρίσκεται μπλεγμένη σε σενάρια, όμως είναι γεγονός ότι και ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα είχε δηλώσει, σε συνέντευξή του στην "Α", πως οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να προσφέρουν οποιαδήποτε βοήθεια ζητηθεί στη χώρα, και όχι μόνο τεχνικού επιπέδου, δηλώσεις τις οποίες ουσιαστικά επανέλαβαν ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Μπάιντεν, η κ. Κλίντον και ο κ. Timothy Geithner.
Τα σενάρια περί δολαρίου και νέας δραχμήςΣύμφωνα με το ισχυρότερο από τα σενάρια που κυκλοφορούν και φέρεται να έχει εξετάσει η FED, οι Αμερικανοί εξετάζουν το ενδεχόμενο να στηρίξουν την Ελλάδα αν τεθεί θέμα εξόδου της από την Ευρωζώνη, μέσω σύνδεσης του νέου εθνικού νομίσματός της με το δολάριο. Σε αυτή την περίπτωση, μετά ενδεχομένως από ένα credit event που θα "κούρευε" σε πολύ μεγάλο βαθμό το χρέος προς τους ιδιώτες (πολύ πέραν του 50%), θα κληθεί η FED να εφαρμόσει το σχέδιο αυτό, το οποίο προβλέπει ότι η Ελλάδα θα χρησιμοποιήσει το αμερικανικό δολάριο ως εθνικό νόμισμα αντί για το ευρώ, για μια περίοδο της τάξης των πέντε χρόνων, ενώ η "νέα δραχμή", ή όπως αλλιώς ονομαστεί το νόμισμα, θα χρησιμοποιείται στο διάστημα αυτό μόνο για τη σύναψη swap συμφωνιών μεταξύ ΗΠΑ και Ελλάδας, σε μια ισοτιμία αρκετά "σκληρή". Ετσι ώστε να δοθεί στη χώρα ο χρόνος να αναθερμάνει την οικονομία της μέχρι να βγει και πάλι στις αγορές και να μην υποστεί τις συνέπειες μιας βίαιης υποτίμησης που θα εκτόξευε το χρέος της.
Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου των π.χ. πέντε ετών, η FED θα παρέχει τα κεφάλαια και τη ρευστότητα για να εκπληρώνει η χώρα τις δανειακές της υποχρεώσεις, τις ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης του τραπεζικού της συστήματος εφόσον δεν υπάρξει κάλυψη από την Ευρώπη, αλλά και την κάλυψη των όποιων ελλειμμάτων θα έχουν οι αρχικοί προϋπολογισμοί, μέσω των swap που προαναφέραμε. Μετά την πάροδο της μεταβατικής περιόδου και αφού η χώρα θα έχει σταθεροποιήσει την οικονομία της, θα μπορεί να βγει και πάλι στις αγορές, οι οποίες θα διαμορφώσουν την ισοτιμία του εθνικού της νομίσματος χωρίς τις ακρότητες που παρατηρούνται σήμερα. Βεβαίως, στο όλο σενάριο περιλαμβάνεται και η στήριξη της οικονομίας με αμερικανικές επενδύσεις μέσα από ένα σχέδιο "τύπου Μάρσαλ", καθώς και η αξιοποίηση της ελληνικής ΑΟΖ για την εξοικονόμηση πόρων.
http://www.axiaplus.gr/Default.aspx?id= ... 108&lang=1