Επικίνδυνα παιχνίδια...
Ρώσικη ρουλέτα κρατών και αγορών με "σφαίρα" την Ελλάδα - Το σοκ με την υποβάθμιση της Γαλλίας - Ολα τα ενδεχόμενα ανοιχτά πλέον.
Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου
(Αναδημοσίευση από την εφημερίδα Η Αξία)Επικίνδυνα και ύποπτα παιχνίδια παίζονται από τις αγορές, τις κυβερνήσεις ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών, το ΔΝΤ, τους τραπεζίτες και τα hedge funds με την Ελλάδα στο επίκεντρο. Απειλές, διαπραγματευτικά τρικ και πειραματισμοί με φόντο τη χρεοκοπία της χώρας και τη βύθιση της ελληνικής οικονομίας σε ένα κώμα, από το οποίο δεν υπάρχει σχεδιασμός για το πώς θα αφυπνισθεί. Και ενώ όλα αυτά συμβαίνουν, η ελληνική κυβέρνηση ενός πρωθυπουργού που δείχνει να γίνεται έρμαιο στις επιδιώξεις των δανειστών, χωρίς καμία εθνική γραμμή, κρατά την ελληνική κοινωνία σε βαθύ σκοτάδι για τα δραματικά τεκταινόμενα, επιχειρώντας να αξιοποιήσει διαπραγματευτικά -προς όφελος ποίου άραγε;- τον πανικό που οι εξελίξεις προκαλούν. Αδιαφορώντας αν για παράδειγμα αυτός ο πανικός μπορεί την ερχόμενη Δευτέρα -αν δεν υπάρξει σοβαρή αλλαγή του κλίματος- να οδηγήσει χιλιάδες πολίτες στα τραπεζικά γκισέ για απόσυρση καταθέσεων… Καθώς οι πολίτες βομβαρδίζονται από έννοιες όπως "πιστωτικό γεγονός", "συντεταγμένη" ή "επιλεκτική χρεοκοπία", απορώντας αν όσοι τα αναφέρουν έχουν συνειδητοποιήσει ότι η χώρα έχει επί της ουσίας ήδη χρεοκοπήσει.
Η αναστολή των συνομιλιώνΗ ανακοίνωση του IIF είναι ότι αναστέλλει τις διαπραγματεύσεις του με την Ελλάδα για το PSI, καθώς οι συνομιλίες "δεν έχουν καταλήξει σε μια εποικοδομητική απάντηση από πλευράς όλων των εμπλεκομένων" και "αναστέλλονται προκειμένου να επιτρέψουν να στοχασθούμε για τα οφέλη μιας εθελούσιας προσέγγισης". Και συνεχίζει το IIF: "Ευελπιστούμε πως η Ελλάδα, με την υποστήριξη της Ευρωζώνης, θα είναι σε θέση να επαναπροσεγγίσει εποικοδομητικά τον ιδιωτικό τομέα, με στόχο να ολοκληρωθεί μια αμοιβαίως αποδεκτή συμφωνία για την εθελοντική ανταλλαγή του χρέους, που θα συνάδει με τη συμφωνία της 26ης και 27ης Οκτωβρίου, προς το καλύτερο συμφέρον της Ελλάδος και της Ευρωζώνης".
Μπορεί από την πλευρά του ελληνικού υπουργείου Οικονομικών να διέρρεε χθες -καθώς επισήμως η ελληνική κυβέρνηση σιωπούσε- ότι οι συζητήσεις θα επαναληφθούν σε λίγες ημέρες και πιθανότατα από την Τετάρτη, ωστόσο σε κάθε περίπτωση αυτό που αυτή τη στιγμή υπάρχει είναι ότι οι διαπραγματεύσεις έχουν καταλήξει σε αδιέξοδο, αν όχι -ελπίζουμε- σε ναυάγιο.
Το παρασκήνιοΤο παρασκήνιο που είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αναφέρει ότι το κλίμα χάλασε από τη στιγμή που η ελληνική πλευρά, συνεπικουρούμενη και από ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, αλλά και από το ΔΝΤ, έθεσε ζήτημα επιτοκίου στο κουπόνι των νέων ομολόγων, μη αποδεχόμενη το μεσοσταθμικό επιτόκιο του 5,15%, που είχε σχεδόν συμφωνηθεί κατά τη μέχρι την προηγούμενη εβδομάδα πρόοδο των διαπραγματεύσεων. Το ζήτημα δεν έχει να κάνει με το άμεσο haircut του 50% ή την ποσόστωση 15-35 για μετρητά και νέα ομόλογα, αλλά με τις σωρρευτικές μακροπρόθεσμες απώλειες για τους ομολογιούχους. Ετσι, το αρχικό σχέδιο που είχε κοινοποιηθεί και στη Γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ, και το οποίο είχε αποκαλύψει η "Α" την περασμένη εβδομάδα, τινάσσεται στον αέρα, καθώς και οι Γερμανοί, όπως και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, πιέζουν για μεγαλύτερη ακόμη επιβάρυνση των ιδιωτών.
"Ζητήσαμε μέσο επιτόκιο 3%"Ειδικότερα, η ελληνική κυβέρνηση φέρεται τώρα να ζητά μεσοσταθμικό επιτόκιο της τάξης του 3% για τα "κουρεμένα" ομόλογα, γεγονός που σαφώς θα είναι ευνοϊκότερο για την ελληνική πλευρά, εκτοξεύει όμως τις συνολικές απώλειες για τους ομολογιούχους του PSI ίσως και στο επίπεδο του 80%, από 60-64% που προέβλεπε η "κλειδωμένη" συμφωνία. Της απαίτησης αυτής είχαν προηγηθεί οι θέσεις της κ. Λαγκάρντ για τη μη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους ακόμη και μετά το PSI, αλλά και ρεπορτάζ, αναλύσεις και δημοσιεύματα στη Γερμανία για "κούρεμα" που θα πρέπει να φτάσει το 80%. Η κ. Λαγκάρντ φέρεται να πρότεινε επιτόκιο της τάξης του 2% για τα πρώτα δέκα χρόνια.
Τα hedge funds και το γαλλικό σοκΣημαντικό ρόλο στις εξελίξεις έχει παίξει και η μικρή συμμετοχή των διεθνών ομολογιούχων μέχρι στιγμής στο PSI, καθώς τα hedge funds απαιτούσαν την ενεργοποίηση και πληρωμή των CDS που έχουν εκδώσει επί των ελληνικών ομολόγων. Και τα οποία φυσικά διαφωνούν κάθετα στο ενδεχόμενο μεγαλύτερου haircut, όπως όμως πλέον και οι τράπεζες μέσω του IIF. Και εδώ ασφαλώς παίζεται ένα πολύ μεγάλο παιχνίδι… πόκερ με την Ελλάδα για μια ακόμη φορά στο επίκεντρο ως case study, αλλά και "συνοριακό επεισόδιο" έναντι των πολύ μεγαλύτερων μαχών που έρχονται στην Ευρωζώνη. Και για μια ακόμη φορά αποδεικνύεται η αδυναμία των πολιτικών ηγετών να κατανοήσουν την πολυτιμότητα του timing στις εξελίξεις που συνδέονται με τις αγορές. Γιατί η υποβάθμιση της Γαλλίας, της Αυστρίας, της Ισπανίας και άλλων χωρών από τους διεθνείς οίκους, η οποία κοστίζει πάνω από όλα στη Γαλλία, που χάνει τα τρία "Α" της, και μαζί θέτει εν αμφιβόλω το rating των ομολόγων που θα εγγυάται το EFSF, δυναμιτίζει και το ελληνικό PSI, αλλά και όσα ενδεχομένως χρειαστεί να γίνουν για άλλες χώρες στο μέλλον.
Τα βρώμικα παιχνίδιαΔυστυχώς ήρθε η ώρα του λογαριασμού για όσους έχουν παίξει βρώμικα παιχνίδια με το ευρώ και τα κρατικά χρέη. Οσο για την Ελλάδα, προφανώς εμφανίζεται ως θετικό το ενδεχόμενο να πέσει το επιτόκιο σε ένα μεσοσταθμικό 3%, είτε αυτό είναι σταθερό είτε διαμορφωθεί από κλιμάκωση, αλλά από την άλλη πλευρά η διόγκωση της συμμετοχής των ιδιωτών που επιχειρείται ίσως να υποκρύπτει και την προσπάθεια των ευρωπαϊκών κρατών να μειώσουν τη δική τους συμμετοχή. Και προκειμένου να συμβεί αυτό, η Ελλάδα αξιοποιείται ως σφαίρα σε ένα παιχνίδι ρώσικης ρουλέτας. Με το χρονόμετρο μάλιστα να τρέχει, καθώς στις 20 Μαρτίου πρέπει να αποπληρωθούν ομόλογα 14,4 δισ. ευρώ, εκ των οποίων μεγάλο ποσοστό βρίσκεται σε χέρια hedge funds!
Κλινικά νεκρή η οικονομίαΚαι όλα αυτά, με την ελληνική οικονομία να βυθίζεται κάθε μέρα στην ύφεση εν μέσω ανικανότητα, και των ίδιων των εταίρων και του ΔΝΤ να εφαρμόσει κάποια αποτελεσματική πολιτική. Και είναι ξεκάθαρο ότι δεν υπάρχει σχέδιο ή σοβαρή πρόβλεψη, ιδιαίτερα αν παρατηρήσει κανείς την απαράδεκτη έως τραγελαφική πορεία από το καλοκαίρι μέχρι σήμερα των διεθνών μεθοδεύσεων με την αρωγή των ανίκανων κυβερνητικών λειτουργών κατά την τελευταία διετία, αλλά κυρίως από το καλοκαίρι και μετά.
Ανίδεοι και επικίνδυνοιΘυμίζω ότι τον Ιούλιο είχε αποφασισθεί PSI 21% ως επαρκές "κούρεμα" για να γίνει βιώσιμο το ελληνικό χρέος, ενώ οι εκτιμήσεις για την ύφεση κυμαίνονταν στο 2,5% και για το έλλειμμα στο 7%. Τον Οκτώβριο, αποφασίσθηκε να διευρυνθεί το PSI στο 50%, καθώς το προηγούμενο μέγεθος ήταν ανεπαρκές, ενώ αναθεωρήθηκαν οι εκτιμήσεις για την ύφεση στο 3,5-4% και για το έλλειμμα στο 9%. Τώρα, μόλις έξι μήνες μετά τον αρχικό σχεδιασμό, ήδη το 50% θεωρείται ανεπαρκές και μιλάμε για συνολικές απώλειες από 64% έως και 80%, ανάλογα με το αποτέλεσμα, ενώ η ύφεση έκλεισε το 2011 κοντά στο 6% και το έλλειμμα διαμορφώθηκε στο επίπεδο του 10%, ενώ όσον αφορά στο αφανές έλλειμμα (συν επιτόκιο κ.λπ.) ξεπερνά το 13%! Επίσης θυμίζουμε ότι όταν ο κ. Παπακωνσταντίνου έκανε τη δική του… απογραφή, έκλεισε το 2009 με έλλειμμα 35 δισ. ευρώ, εμφανίζοντας όλα τα κρυφά χρέη της Ν.Δ. Το 2010 το έλλειμμα έκλεισε στα 23 δισ. ευρώ, ενώ υπήρχαν και πάνω από 6 δισ. ευρώ χρέη του Δημοσίου προς ιδιώτες. Ενώ το 2011 κλείνει με έλλειμμα 22,2 δισ. ευρώ και οφειλές προς ιδιώτες 6,6 δισ. ευρώ, ενώ περί τα 3 δισ. είναι το αφανές έλλειμμα.
+55 δισ. έλλειμμα…Δηλαδή, από τη στιγμή που μπήκαμε στο μνημόνιο, το έλλειμμα αυξήθηκε κατά 55 (και πάνω) δισ. ευρώ! Και ουσιαστικά ουδέποτε έπεσε κάτω από τα 30 δισ. Για ποιο βιώσιμο χρέος μιλάμε λοιπόν; Οσο κι αν είναι το PSI. Από τη στιγμή που και το 2012 η ύφεση δεν θα είναι μικρότερη από 5-6%. Είναι προφανές ότι η χώρα αντιμετωπίζει έντονα το φάσμα της χρεοκοπίας και οι ξένοι εταίροι μας το μόνο που επιχειρούν είναι να διαχειρισθούν χρονικά την έλευση του ανεπιθύμητου γεγονότος.
Από 12 έως 15 δισ. ευρώ ο λογαριασμός της BlackRockΚαι μένει επίσης να δούμε τι θα σημάνει για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και τις ανάγκες ανακεφαλαιοποίησής του η θέση για αύξηση της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα που προβάλλει πλέον η Ελλάδα. Γιατί είναι σαφές ότι τα 30 δισ. ευρώ που έχουν προϋπολογισθεί ήδη κρίνονται ανεπαρκή. Πολλώ δε μάλλον αν διευρυνθούν οι ζημιές. Και πρέπει εδώ να θυμίσουμε ότι δεν είναι μόνο το PSI που πλήττει τα κεφάλαια των τραπεζών. Είναι και η BlackRock. Ο οίκος παρέδωσε τα πορίσματά του στην Τράπεζα της Ελλάδος και από την ερχόμενη Πέμπτη θα ενημερωθούν και οι τράπεζες ξεχωριστά για τη μελέτη που αφορά τα δικά τους χαρτοφυλάκια. Ενώ από τις 23 του μήνα θα ξεκινήσουν και οι επαφές των τραπεζών με την BlackRock και την ΤτΕ. Ως προς το ύψος των κεφαλαίων που προβλέπεται να απαιτηθούν για να καλυφθούν οι πρόσθετες επισφάλειες που θα προκύψουν από τη μελέτη, οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι πιθανότατα θα κυμαίνονται τελικά προς το ανώτερο όριο του εύρους των 10 - 15 δισ. ευρώ που εξ αρχής είχαν εκτιμηθεί. Και τούτο καθώς, όπως αναφέρουν οι τραπεζίτες, οι δυσμενείς μακροοικονομικές εξελίξεις και η ύφεση δυσχεραίνουν το σενάριο.
Πυρηνική βόμβα…Με "απόλυτη καταστροφή" παρομοιάζουν οι τραπεζίτες είτε την πιθανή αποτυχία του PSI, έτσι όπως αυτό αποφασίστηκε στη Σύνολο Κορυφής του περασμένου Οκτωβρίου, είτε ένα υποχρεωτικό "κούρεμα" του χρέους σε ποσοστό της τάξης του 75-80%.
Είναι προφανές, συμπληρώνουν, ότι το εγχώριο πιστωτικό σύστημα αδυνατεί να απορροφήσει κεφαλαιακές απώλειες που θα προκύψουν από ένα "κούρεμα" μεγαλύτερο του 50%, τουλάχιστον με τα έως τώρα δεδομένα. Θα είναι σαν να έχει σκάσει… πυρηνική βόμβα. Το κεφαλαιακό "μαξιλάρι" που υπάρχει είναι σχεδιασμένο να απορροφήσει απώλειες μέχρι και 30 δισ. ευρώ, ήτοι ένα "κούρεμα" της τάξης του 50%. Εάν οι απώλειες για τις ελληνικές τράπεζες είναι υποχρεωτικά μεγαλύτερες, τότε οδηγούμαστε σε αχαρτογράφητα νερά και σε ανυπολόγιστες συνέπειες που ουδείς θέλει ή μπορεί να φαντάζεται.
Βεβαίως, αν υπάρξει αποτυχία του PSI, οι συνέπειες θα αφορούν την οικονομία και τη χώρα συνολικά, καθώς χωρίς PSI δεν γίνεται λόγος για νέα δανειακή σύμβαση και, ως εκ τούτου, θα υπάρξει στάση πληρωμών, χρεοκοπία και πιθανή έξοδος από το ευρώ, ενώ οποιαδήποτε μη εθελοντική συμμετοχή των ιδιωτών στο PSI ενεργοποιεί αυτομάτως πιστωτικό γεγονός.
http://www.axiaplus.gr/Default.aspx?id= ... 108&lang=1
