To νέο μοντέλο που θα συμβάλει στην ανάπτυξη των τραπεζών και της οικονομίας – Θα κλείσουν πάνω από 500 καταστήματα και θα πωλήσουν μη τραπεζικές δραστηριότητες...
23/03/11 - 12:29
(upd)Την ρηξικέλευθη προσέγγιση οι ελληνικές τράπεζες που διαθέτουν μεγάλα δίκτυα καταστημάτων να τα περιορίσουν και ταυτόχρονα να πωλήσουν μια σειρά δραστηριοτήτων που δεν αποτελούν το πυρήνα των τραπεζικών εργασιών προτείνουν τραπεζικά στελέχη ως μέρος μιας λύσης στις ασκούμενες πιέσεις της Τρόικα προς το χρηματοπιστωτικό σύστημα. «Αν πιστεύει ένας τραπεζίτης ότι μετά από 3 ή 4 χρόνια στην Ελλάδα θα μπορεί να λειτουργεί με το ίδιο επιχειρηματικό και επιχειρησιακό μοντέλο όπως πριν 3 ή 4 χρόνια δεν έχει παρά να διατηρήσει ως έχει το μοντέλο ανάπτυξης.
Αν πιστεύει όπως οι περισσότεροι ότι όλα αλλάζουν και μαζί και οι τράπεζες και ότι στην Ελλάδα πρέπει να μειωθεί το κόστος τότε θα πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται συγχωνεύσεις καταστημάτων ή κλείσιμο σε πρώτη φάση»
Στρατηγικά αυτό σημαίνει ότι οι ελληνικές τράπεζες οδηγούνται στο μοντέλο μικρότερων σχημάτων εντός Ελλάδος με καλύτερα κατανεμημένα δίκτυα και πιο αποτελεσματικά.
Στην Ελλάδα υπάρχουν 4200 καταστήματα. Τα 1700 στην Αττική, πάνω από 400 στην Θεσσαλονίκη και περίπου 2100 καταστήματα στην υπόλοιπη Ελλάδα συνολικά 4200 καταστήματα.
Η ουσία σύμφωνα με το τραπεζικό στέλεχος είναι μπορεί να υπάρξει αναδιάρθρωση καταστημάτων; Μπορεί το τραπεζικό σύστημα αντί να απασχολεί 66 χιλ να απασχολεί 55 χιλ; Ταυτόχρονα θα υπάρξουν και μειώσεις καταστημάτων και στο εξωτερικό. Εκτιμάται ότι σε Ελλάδα και εξωτερικό θα μειωθούν κατά 500 καταστήματα τουλάχιστον.
Το επιχειρηματικό μοντέλο αλλάζει και γεγονός είναι ότι οι ελληνικές τράπεζες ή θα αποφασίσουν να μεγαλώσουν συγχωνευόμενες ή θα μικρύνουν ακολουθώντας την πορεία της οικονομίας.
Είναι προφανές ότι οι τράπεζες θα βρεθούν να διαθέτουν
Α)Μικρότερα δίκτυα στην Ελλάδα και λιγότερο προσωπικό
Β)Πολύ πιο στοχευόμενα προϊόντα και προφανώς όχι αλόγιστη δανειοδότηση. Δάνεια στην παραγωγή και στις παραγωγικές δυνάμεις.
Γ)Τράπεζες με ισολογισμό πιο τραπεζικό. Οι τράπεζες θα πουλήσουν ή θα μειώσουν την έκθεση τους από μη αμιγώς τραπεζικές δραστηριότητες. Μια μείωση ενεργητικού στο σύστημα δεν θα πρέπει να αποτελέσει έκπληξη.
Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται και οι συγχωνεύσεις. Οι συγχωνεύεις σημαίνει μεγαλύτερες τράπεζες αλλά και πιο καθαρές καθώς μέσω μιας διαδικασίας συγχώνευσης θα πωληθούν ή θα κλίσουν μη τραπεζικές ή περιφερειακές δραστηριότητες.
Δ)Τράπεζες που δεν θα επιτυγχάνουν τα κέρδη του 2007 περί τα 5,5 δις ευρώ για τις 6 μεγαλύτερες αλλά τα μισά κέρδη αλλά θα διαθέτουν ισχυρές βάσεις. Ο στόχος για κέρδη 2,5 δις μπορεί να είναι ρεαλιστικός το 2014 ή 2015 υπό νορμάλ συνθήκες.
Ε)Στοχευμένη παρουσία στα Βαλκάνια τα οποία θα συνεχίσουν να στηρίζουν και να επενδύουν οι ελληνικές τράπεζες.
ΣΤ)Την κατάλληλη στιγμή οι τράπεζες θα μειώσουν τα χαρτοφυλάκια ομολόγων τους.
Όμως το μοντέλο αυτό για να υλοποιηθεί θα πρέπει να στηρίζεται σε σταθερούς πυλώνες 1)Επάρκεια κεφαλαίων.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι οι τράπεζες προβαίνουν σε κεφαλαιακές ενισχύσεις για να θωρακισθούν κεφαλαιακά ώστε στο μέλλον να αποτελέσουν την ατμομηχανή της ανάπτυξης.
Όμως ο βασικός λόγος που οι τράπεζες προχωρούν σε κεφαλαιακές ενισχύσεις είναι η αντιμετώπιση του πιο ακραίου σεναρίου για τις τράπεζες να υποχρεωθούν σε haircut στα ομόλογα.
Διερωτήθηκε κανείς γιατί η Εθνική έφθασε τον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας στο 15%; Τι τον θέλει η Εθνική τόσο υψηλό δείκτη;
Είναι προφανές ότι ο στόχος είναι η προστασία από ένα haircut στα ομόλογα.
Χωρίς αμφιβολία οι κεφαλαιακές ενισχύσεις θα συνεχισθούν και στο μέλλον.
2)Έχει τονιστεί ότι το στοίχημα για τις τράπεζες είναι να διαθέτουν επαρκή ρευστότητα και κεφάλαια και ταυτόχρονα να απεξαρτηθούν από την ΕΚΤ από την οποία έχουν δανεισθεί 97,7 δις ευρώ και καταθέσει εγγυήσεις 162 δις ευρώ.
Είναι πολύ πιθανό οι τράπεζες στην Ελλάδα να ακολουθήσουν δύο δρόμους. Ή να συρρικνωθούν μειώνοντας στοιχεία ενεργητικού και παθητικού με στόχο να αυξήσουν τεχνικά ρευστότητα και κεφάλαια, πουλώντας θυγατρικές στο εξωτερικό και στην Ελλάδα, ακίνητα, μη ανανεώνοντας ομόλογα και πουλώντας ή μειώνοντας το χαρτοφυλάκιο δανείων.
Το δεύτερο μοντέλο είναι οι συγχωνεύσεις. Στο μοντέλο αυτό οι βίαιες προσαρμογές θα είναι μεγαλύτερες.
Όταν συγχωνεύονται δύο τράπεζες θα κλείσουν περισσότερα καταστήματα θα συγχωνεύσουν δραστηριότητες ή θα εγκαταλείψουν δραστηριότητες, θα μειώσουν δραστικά το προσωπικό.
Είναι ξεκάθαρο ότι είτε με τον ένα ή άλλο τρόπο συρρίκνωση θα υπάρξει.
Συρρίκνωση μέσω συγχώνευσης όσο και αν θεωρείται παράδοξο ναι όταν συγχωνεύονται δύο τράπεζες μπορεί να κλείσουν ευκολότερα περιττές δραστηριότητες.
3)Η ρευστότητα θα αποδειχθεί κρισιμότερη στο μέλλον από ότι ακόμη και η κεφαλαιακή επάρκεια.
Το τραπεζικό σύστημα είναι δέσμιο και εξαρτημένο.
Οι καταθέσεις θα μειωθούν προς τα 190 με 195 δις ευρώ λόγω κατανάλωσης την εσωτερική αγορά.
Οι τράπεζες δεν μπορούν να βγουν στις αγορές και προφανώς εκεί εδράζεται το πρόβλημα.
Χρειάζονται και απαιτούνται ρηξικέλευθες προσεγγίσεις στο θέμα της ρευστότητας που θα αποτελέσει μπούμερανγκ για το σύστημα.
4)Η χώρα κινδύνευσε να χρεοκοπήσει ή είναι στα πρόθυρα της χρεοκοπίας αλλά εταιρίες δεν χρεοκόπησαν;
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τράπεζες έχουν προστατέψει πολλές εταιρίες αυτό είναι γεγονός με τις αναχρηματοδοτήσεις αλλά οι χρεοκοπίες εταιριών έρχονται.
Οι χρεοκοπίες στόχος θα είναι να μην καταστούν συστημικό πρόβλημα για τις τράπεζες.
5)Βαλκάνια, ήταν και θα είναι μια καλή πηγή εσόδων για τις τράπεζες.
Δεν θα εγκαταλείψουν εύκολα τα Βαλκάνια οι τράπεζες.
Οι τράπεζες του μέλλοντος θα διαθέτουν πολύ περισσότερα κεφάλαια, θα είναι μικρότερες ή συγχωνευμένες θα έχουν παρουσία στα βαλκάνια, θα έχουν εγκαταλείψει το μοντέλο υπερκατανάλωσης και θα επιτυγχάνουν λιγότερα κέρδη.
Το 2011 οι τράπεζες θα δυσκολευτούν περισσότερο από ότι το 2010.
Με όρους χρηματιστηριακούς το νέο μοντέλο των τραπεζών δεν μπορεί να αποδώσει άμεσα άρα και οι τράπεζες θα καθυστερήσουν να δώσουν τα υπερκέρδη του παρελθόντος.
Αξιοποίηση ακινήτων Ένα άλλο κεφάλαιο είναι τα ακίνητα. Τα ιδιοχρησιμοποιούμενα εκμεταλλεύονται οπότε δεν μπορούν να υπάρξουν πολλές παρεμβάσεις.
Τα μη ιδιοχρησιμοποιούμενα όμως μπορεί να δώσουν ένα καλό κέρδος.
Ούτε λίγο ούτε πολύ οι μεγάλες ελληνικές τράπεζες κατέχουν συνολικά 7.500 ακίνητα αξίας 7,4 δις ευρώ.
Βέβαια κάθε τράπεζα αν αποφάσιζε να πουλήσει τα ακίνητα της θεωρητικά και πρακτικά αδύνατο θα επιτύγχανε πολύ υψηλότερες τιμές από αυτές που εμφανίζονται στους ισολογισμούς.
Τα ακίνητα αποτελούν προφανώς ένα ισχυρό περιουσιακό στοιχείο των τραπεζών. Τα περισσότερα ακίνητα είναι ιδιοχρησιμοποιούμενα δεν αποφέρουν άμεση αξία στην τράπεζα αλλά προφανώς με τις αναπροσαρμογές που κατά καιρούς πραγματοποιούνται αυξάνουν το εσωτερικό πλούτο της κάθε τράπεζας.
Η Εθνική κατέχει 2500 ακίνητα συνολικής λογιστικής αξίας 1,78 δις ευρώ.
Η Alpha bank κατέχει 890 ακίνητα εκ των οποίων τα 720 είναι ακίνητα αξίας 1,33 δις ευρώ. Μόνο η αξία του Hilton εκτιμάται σε 80-100 εκατ ευρώ.
Η Eurobank διαθέτει ακίνητα εύλογης αξίας 1,45 δις ευρώ. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι εγκαταστάσεις της Νέας Ιωνίας εμφανίζουν αξία πάνω από 140 εκατ ευρώ, το King George 50 εκατ ενώ οι εγκαταστάσεις στον Άλιμο 40 εκατ ευρώ.
Η Πειραιώς κατέχει πάνω από 1050 κτήρια κατά βάση αξίας με βάση την λογιστική τους αξία 1,1 δις ευρώ.
Επίσης κατέχει μέσω της ΕΤΒΑ ακίνητα σε 50 βιομηχανικές περιοχές αξίας 150 εκατ ευρώ.
Το πιο μεγάλο βάση αξίας ακίνητο της Πειραιώς το City Link ύψους 550 εκατ ευρώ.
Η ΑΤΕ διαθέτει πάνω από 1000 κτήρια και οικόπεδα που η αξία τους υπολογίζεται σε 1 δις ευρώ.
Το ΤΤ με 84 ακίνητα κατά βάση καταστήματα και ακίνητα τα αποτιμά με βάση την λογιστική τους αξία στα 120 εκατ ευρώ.
Τα στοιχεία αυτά αποδεικνύουν ότι οι ελληνικές τράπεζες όπως γενικά οι τράπεζες παγκοσμίως δίνουν έμφαση και βαρύτητα στα ακίνητα. Κατά βάση είναι ιδιοχρησιμοποιούμενα που σημαίνει πρακτικά ότι δεν πωλούνται αλλά ενσωματώνουν μεγάλη
Πέτρος Λεωτσάκος
http://www.bankingnews.gr
